Miejskie radne Anna Kozak, Paulina Szymotowicz, Marta Krupa i Maria Szupiluk zwróciły się z interpelacją do prezydenta Gorzowa Jacka Wójcickiego w sprawie utworzenia apteki całodobowej na terenie Gorzowa. W odpowiedzi na interpelację jaką udzieliła zastępca prezydenta ds. społecznych – Małgorzata Domagała czytamy, że koszt roczny utrzymywania dyżuru apteki kosztowałby miejski budżet blisko 477 tys. złotych!
– Obecnie mieszkańcy naszego Miasta mają ograniczone możliwości zaopatrywania się w leki poza standardowymi godzinami pracy aptek. Brak całodobowej apteki rodzi poważne utrudnienia, zwłaszcza dla osób starszych, przewlekle chorych oraz rodzin z małymi dziećmi, którzy w nagłych przypadkach zmuszeni są do szukania aptek w innych miejscowościach lub czekania do rana – czytamy w interpelacji radnych.
– Rozumiemy, że otwarcie całodobowej apteki wiąże się z wyzwaniami organizacyjnymi i ekonomicznymi, dlatego prosimy o rozważenie kilku rozwiązań, takich jak: a) zachęcenie istniejących aptek do wydłużenia godzin otwarcia – na przykład poprzez wprowadzenie systemu rotacyjnego dyżurów aptek, co zapewni mieszkańcom stały dostęp do leków w godzinach nocnych; b) współpraca z prywatnymi przedsiębiorcami – rozważenie możliwości wsparcia finansowego, ulg podatkowych lub innych form wsparcia dla właścicieli aptek, którzy zdecydują się na otwarcie punktu całodobowego; c) promocja zdrowia i bezpieczeństwa mieszkańców – opracowanie kampanii informacyjnej, która uświadamiałaby mieszkańców o dostępnych formach pomocy medycznej poza godzinami pracy standardowych aptek – napisały dalej miejskie radne.
W odpowiedzi zastępcy prezydenta Małgorzaty Domagały na interpelację czytamy:
„W poprzednich latach w Gorzowie z mocy uchwały rady miasta obowiązywały dyżury nocne (od godz. 23 wieczorem do 7 rano), które stanowiły „wypełnienie” godzin po zamknięciu się apteki Ziko przy ul. Łużyckiej, czynnej codziennie od godziny 7 do 23. Każdej nocy w ww. godzinach dyżur pełniła inna apteka, zgodnie z obowiązkiem wynikającym z przyjętej uchwały. Przytoczony system zabezpieczał ciągłość pracy aptek przez 24 h każdego dnia w roku, jednakże niejednokrotnie otrzymywaliśmy od mieszkańców sygnały o braku realizacji wyznaczonego dyżuru nocnego przez gorzowskie apteki. Niestety, ustawodawca nie przewidział stosownych narzędzi do sankcjonowania przez Miasto naruszonego obowiązku pełnienia nocnego dyżuru.
W znowelizowanych przepisach obowiązujących, od stycznia 2024 r., dotychczasowe kompetencje rady miasta w zakresie nakładania obowiązku dyżurów zostały zniesione. Należy także zwrócić uwagę, że poprzednie przepisy nie definiowały pojęcia „dyżuru”. Nowelizacja ustawy doprecyzowuje pojęcie „dyżuru”, którym jest: 1) w dzień wolny od pracy tj. w niedziele i święta – praca apteki przez 4 godziny
zegarowe w godzinach między 10 a 18; 2) w porze nocnej – praca apteki przez 2 godziny zegarowe w godzinach między 19 a 23.
Nowe regulacje wskazują, że wszystkie apteki funkcjonujące na terenie danego powiatu do końca września każdego roku mają obowiązek złożyć do zarządu powiatu deklarację o tym, w jakich dniach i godzinach mają zamiar pracować w kolejnym roku.
(…)
Dokonując analizy przesłanych zawiadomień zawierających rozkłady godzin pracy aptek ogólnodostępnych na rok 2025, działających na terenie miasta Gorzowa Wielkopolskiego, wynika, iż funkcjonujące w mieście apteki gwarantują pracę w minimalnym ustawowym zakresie „pory nocnej” – tj. przez 2 godziny między godz. 19 a 23 oraz w „dni wolne od pracy” – przez 4 godziny między godz. 10 a 18.
Pracę w ustawowym brzmieniu pory nocnej:
– w dni robocze (poniedziałek – piątek) zabezpiecza w mieście 11 aptek;
– w soboty zabezpiecza 8 aptek;
– w niedziele handlowe zabezpiecza 1 apteka;
– w niedziele niehandlowe zabezpiecza 1 apteka;
– w święta zabezpiecza 1 apteka.
Pracę w ustawowym brzmieniu dni wolnych od pracy:
– w niedziele handlowe zabezpiecza 9 aptek;
– w niedziele niehandlowe zabezpieczają 4 apteki;
– w święta zabezpiecza 1 apteka.
Biorąc pod uwagę przekazane godziny otwarcia gorzowskich aptek, uznaje się, że rozkład godzin pracy gorzowskich aptek gwarantuje pracę „w porze nocnej” oraz „w dni wolne od pracy”, zgodnie z definicjami tych pojęć ujętych w ustawie.
W uzasadnieniu do ustawy nowelizującej wybrzmiewa analiza ustawodawcy, który wskazuje, że dane statystyczne obrazujące ekspedycję apteczną prowadzoną porą nocną wskazują na dość duże zainteresowanie usługami farmaceutycznymi do godziny 21:00, natomiast istotny spadek zauważony jest pomiędzy godziną 21:00 a 23:00 oraz w zasadzie całkowity zanik zakupu leków następuje po godzinie 23:00 do 7:00 rano dnia następnego. W związku z powyższym ustawodawca uznał, że finansowanie ze środków publicznych ekspedycji aptecznej od godz. 23:00 byłoby nieodpowiadające faktycznym potrzebom, nieuzasadnione pod względem finansowym, a zatem nieracjonalne, ale nie czyni też przeszkód, aby apteki wyznaczone przez powiaty dyżurowały po godz. 23. W tych jednak przypadkach te nadmiarowe – względem minimum godzinowego określonego w ustawie – godziny dyżurów będą musiały być pełnione nieodpłatnie bądź odpłatnie, ale z pokryciem związanych z tym kosztów ze środków własnych powiatów.
W lutym br. Wydział Spraw Społecznych, dokonał rozeznania sytuacji na gorzowskim rynku farmaceutycznym w zakresie znalezienia chętnej apteki do współpracy z Miastem w celu realizacji dyżurów. W odpowiedzi na przesłane zapytanie, 2 podmioty prowadzące apteki wyraziły wolę rozmów i zainteresowanie pełnieniem dyżurów. Pierwszym jest właściciel sieci aptek „ZIKO”, który w Gorzowie posiada 11 aptek oraz właściciel apteki „DOZ Apteka. Dbam o Zdrowie. Słoneczna” przy ul. Słonecznej 50-51.
Wysokość wsparcia finansowego dla aptek, które zdecydowałyby się zabezpieczyć dyżur w nocy, wynika z art. 94 ust. 14 ustawy z dnia z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne. Stanowi on, że finansowanie dyżurów aptek ogólnodostępnych ma postać wynagrodzenia ryczałtowego w kwocie stanowiącej równowartość 3,5% minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, w przeliczeniu na 1 godzinę faktycznie przeprowadzonego dyżuru. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia
12 września 2024 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2025 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4666 zł. Opłata za jedną godzinę dyżuru wyniesie 163,31 zł (4666 zł x 3,5% = 163,31 zł).
Zabezpieczenie dyżurów nocnych w godzinach od 23 do 7 rana dnia następnego w roku 2025, stanowiące „wypełnienie” luki godzinowej po zamknięciu się apteki, która jest najdłużej czynna do czasu otwarcia się pierwszej apteki z rana (8h dyżuru) obciążyłoby budżet miasta kwotą 476.865,20 zł (163,31 zł x 8h x 365 nocy = 476.865,20 zł). Zaznaczam, że wyliczona kwota wynika z planowanego harmonogramu otwarcia aptek w 2025 r. oraz kwoty minimalnego wynagrodzenia. W przypadku wzrostu wysokości najniższego wynagrodzenia, czy zmian w harmonogramach pracy aptek, np. skrócenia godzin otwarcia, co w efekcie wydłuży czas trwania dyżuru płatnego, przyczyni się na zwiększenie wydatków na ten cel.
Zdaję sobie sprawę, że zapewnienie nocnych dyżurów aptek jest istotne dla mieszkańców, dlatego w tym roku podjęte zostały pierwsze rozmowy na ten temat z przedsiębiorcami. Wstępnie dwóch z nich jest zainteresowanych nawiązaniem współpracy z Miastem. Jednakże podjęcie dalszych kroków w tym zakresie wymaga zabezpieczenia odpowiednich środków w budżecie Miasta (stan na dziś 476.865,20 zł). Biorąc pod uwagę, że w pierwszej kolejności Miasto zobowiązane jest finansować zadania obligatoryjne nałożone przepisami prawa, należy rozważyć, czy kondycja finansowa Miasta pozwala na realizację zadania fakultatywnego, jakim jest zapewnienie nocnych dyżurów aptek dla mieszkańców.
W przypadku zabezpieczenia w budżecie Miasta na rok 2025 wymaganych środków, podjęte zostaną dalsze kroki, mające na celu zabezpieczenie pracy aptek ogólnodostępnych w godzinach nocnych pozaustawowych.”