Czas na remont katedralnych zabytkowych organów! Kto za to zapłaci?

Na łamach GORZÓW.NEWS, jako pierwsi informowaliśmy już w sierpniu ubiegłego roku, że Miasto otrzymało 600 tys. zł. dotacji na zadanie „Prace konserwatorskie, restauratorskie i rekonstrukcyjne przy zabytkowych organach katedry w Gorzowie Wlkp. etap III – rekonstrukcja szafy organowej cz. I i II”. W grudniu miejscy radni przegłosowali uchwałę o przekazaniu otrzymanej dotacji Parafii Rzymskokatolickiej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Jeśli wszystkie prace uda się wykonać sprawnie, to jest szansa, że organy będą mogły wrócić do katedry pod koniec tego roku.

Zabytkowe organy ucierpiały podczas pożaru katedry w lipcu 2017 roku. Najwięcej szkód sprawiła im duża ilość wody użyta do gaszenia pożaru. Po przystąpieniu do prac remontowych kościoła organy zostały zdemontowane.

Miasto środki na remont organów otrzymało z ministerialnego programu renowacji zabytków wpisanych do rejestru zabytków o czym więcej pisaliśmy w tekście – Rząd rozdał miliardy. Jeśli zabytek, to musi być kościelny. Na co pieniądze dostał Gorzów? A na co starał się dostać?

Na ostatniej sesji Rady Miasta w 2023 roku miejscy radni zdecydowali o przekazaniu środków w wysokości 612 tys. 244,90 zł Parafii Rzymskokatolickiej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny na remont organów. Z tej kwoty 600 tys. (98 proc.) pochodzi właśnie z ministerialnych środków, które Miasto pozyskało.

Organy piszczałkowe z trzema manuałami i pedałem wykonano około 1915 roku (po 1910 roku) przez firmę Wilhelm Sauer Inh. Paul Walcker we Frankfurcie nad Odrą. Do budowy 40-głosowego instrumentu użyto piszczałek z organów wybudowanych w 1822 roku przez Friedricha Emanuela Marxa z Berlina. Podczas remontu przeprowadzonego w 1950 roku zwiększono liczbę głosów. W 1960 roku w ramach regotyzacji wnętrz kościoła przebudowano prospekt organowy według projektu Klemensa Wasiewicza z Poznania. Elementami współczesnymi są: wiatrownice upustowe, stół gry, traktura grająca i rejestrowa elektropneumatyczna. Obecnie organy nie posiadają szafy organowej, dlatego etap III ww. zadania obejmuje zakup materiałów potrzebnych do rekonstrukcji szafy organowej, która zostanie wykonana na podstawie badań i analiz materiałów archiwalnych oraz montaż korpusu szafy na chórze muzycznym w kościele. Organy są własnością Parafii Rzymsko-Katolickiej Kościoła Katedralnego. Po pożarze wieży katedralnej w sobotę 1 lipca 2017 roku konieczny był demontaż instrumentu. Poszczególne elementy organów, które w wyniku przeprowadzonej akcji pożarniczej uległy częściowemu zniszczeniu i uszkodzeniu, wymagały osuszenia oraz zabezpieczenia. Na czas remontu kościoła organy umieszczono w Pocysterskim Zespole Klasztornym w Gościkowie-Paradyżu. Planowane prace przy zabytku mają zaspokoić potrzeby i oczekiwania społeczności miejskiej i diecezjalnej w zakresie sakralnym i użytkowym. Realizacja inwestycji uwypukli jego historyczno-artystyczne wartości.